Wortel

Gebruikte delen:
Wortel, bovengrondse delen, olie.

Eigenschappen:
Een reinigend, urinedrijvend, voedzaam, tonisch kruid, dat bloedarmoede tegengaat, de spijsvertering versterkt en het weerstandsvermogen stimuleert.

De wilde wortel of peen is een populair geneeskruid, dat veelvuldig als een diuretisch en windverdrijvend middel ingezet en bij urinestenen, cystitis en jicht gegeven wordt. De wilde wortel is wit en oneetbaar, maar de meer vertrouwde oranje groente bezit evengoed een aantal waardevolle eigenschappen.
De wortel wordt in de meeste delen van Europa en Noord-Afrika al sinds oude tijden gecultiveerd en vormde, tot de invoer van de aardappel uit Noord-Amerika, een van de hoofdvoedingsmiddelen. Hij is rijk aan bètacaroteen, die in het lichaam wordt omgezet in vitamine A, en traditioneel zegt men dat hij het gezichtsvermogen verbetert. Vitamine A is essentieel om ’s nachts goed te kunnen zien. Penen zijn daarnaast een goede bron van vitamine B en C en van diverse mineralen, onder meer ijzer, kalium en calcium.
Behalve uiterst voedzaam te zijn, zouden wortels het immuunsysteem stimuleren. De afgelopen jaren is men ze gaan beschouwen als een belangrijke aanvulling op antikankerdiëten. Veel voedingskundigen stellen dat het regelmatig eten van wortels een preventieve werking heeft. Wortels en wortelsap worden daarnaast aanbevolen als gemakkelijk verteerbaar voedsel in tijden van herstel en zwakte en als middel tegen bloedarmoede, diarree, borstproblemen (inbegrepen chronische bronchitis), reumatiek, jicht, constipatie, ingewandsnormen en spijsverteringsstoornissen.
Uitwendig kunnen ze gebruikt worden bij huidaandoeningen – waaronder eczeem – en abcessen: zowel het sap als de olie (in de handel verkrijgbaar en vaak een bestanddeel in producten tegen rimpels) is bruikbaar. Onderzoek doet vermoeden dat bètacaroteen enige bescherming tegen de ultraviolette stralen van de zon kan bieden, om welke reden schoonheidsspecialisten vaak wortels adviseren als een nuttig supplement voorafgaande aan het zonnebaden.

Waarschuwing:
Vitamina A is een van de weinige vitaminen die in grote doses uiterst giftig kunnen zijn en de lever aantasten en de huid doen vergelen; naar men veronderstelt, is bètacaroteen daarentegen een stuk veiliger, aangezien het meeste van een teveel eraan gewoon wordt uitgescheiden.