Slik- en kauwproblematiek bij ZVP

Als de gast een diagnose krijgt die met slikproblemen gepaard kan gaan, zoals  bij de ziekte van Parkinson, dan verdient deze extra zorg. En dit is waaraan Parki’s kookatelier wil tegemoet komen.
    
Naast een verandering in smaakwaarneming, kunnen patiënten met de ziekte van Parkinson slikproblemen ontwikkelen.

 

De oorzaak?

Het slikmechanisme lijdt onder een verminderde beweeglijkheid of stijfheid, waardoor de voeding in de mond of keel tijdelijk blijft staan of vroegtijdig overloopt naar de luchtweg. Hierdoor treedt verslikken op, wat heel onaangenaam voelt en de gezelligheid van de maaltijd verstoort.
Daarom is het belangrijk om tijdig de symptomen van een slikprobleem te onderkennen en aan te pakken.

 

De motorische oorzaken van slik- en kauwproblemen:  De 6 V

 

•       Vermoeide spieren

•       Vernauwing van de slokdarm 

•       Vertraagde slik reflexen

•       Vast gezette kaak – flexatie 

•       Vernauwing van de keel en slokdarm

•       Verminderde mobiliteit van de mond

 

Wat zijn de symptomen?

  • Onvoldoende lipsluiting, waardoor lekkage van vloeistof uit de mond
  • Onvoldoende alertheid of vertraagd starten, waardoor hamsteren of lekkage uit de mond
  • Onvoldoende kauw- en tongbeweging, waardoor de voedselbolus moeizaam gevormd en naar achter in de mond getransporteerd wordt
  • Vertraagd inzetten van de slikreflex, waardoor verslikken en hoesten
  • Onvoldoende beveiliging van de luchtweg, door verslikken en hoesten

 

Wat zijn de gevolgen?

Hoesten en kuchen tijdens de maaltijd maakt het eetgebeuren minder aangenaam. Gevolg is dat mensen geneigd zijn om die voedingsmiddelen te vermijden die te veel moeite kosten om weg te slikken (bv. vlees) of die verslikken uitlokken (bv. drinken).  Sommige mensen met de ziekte van Parkinson hebben meer tijd nodig om te eten omdat de handelingen trager verlopen. Het eten wordt hierdoor koud en minder smakelijk, het gezelschap is vroeger klaar met eten, waardoor mensen met de ziekte van Parkinson  geneigd zijn de maaltijd vroegtijdig stop te zetten.
Door deze eet- en drinkproblemen kan een afname in eetlust en daardoor een verminderde calorieopname optreden. Gewichtsverlies is één van de gevolgen, waardoor de patiënt extra moet inboeten op de nog aanwezige energievoorraad.
 

  • Neem ongeveer een half uur à 45 minuten voor de maaltijd de parkinsonmedicatie in. Bespreek het uur van medicatie-inname met jouw neuroloog, indien deze niet zo gepland staat.
  • Neem meerdere kleine maaltijden per dag, wanneer de maaltijd teveel tijd in beslag neemt.
  • Neem jouw medicatie enkel in met eiwit-arme voeding/drank   
  • Maak uw neusweg vrij voor de maaltijd
  • Neem voldoende tijd en rust voor het eten (max 45 min)
  • Let op uw houding: goed rechtop zittend met voetensteun
  • Praat niet terwijl u eten in de mond heeft
  • Sluit na elke hap uw lippen
  • Kauw voldoende lang
  • Breng uw kin op de borst, voor en tijdens het slikken
  • Slik tussen de happen door extra na

 

Vermijd!

  • medicatie-inname bij volle maag
  • hoge mate aan deshydraterende dranken (bv. alcohol) of voeding (zout)
  • prikkelende dranken (bv. koolzuurhoudend water, sap van citrusvruchten)
  • niet-homogene soep (bv. kervelsoep, juliennesoep)